Stanisław Moniuszko “Nocleg w Apeninach”
Komedioopera w jednym akcie, libretto Aleksander hr Fredro
Opracowanie i rekonstrukcja partytury Maciej Prochaska
Konsultacja naukowa dr Grzegorz Zieziula
Inscenizacja i reżyseria Roberto Skolmowski
Kierownictwo muzyczne Stanisław Rybarczyk
Scenografia Katarzyna Gabrat-Szymańska
Kostiumy Maria Balcerek
Choreografia Elżbieta Lejman-Krzysztyniak
Multimedia Wojciech Hejno
OBSADA
Anzelmo Rafał Songan
Antonio Rafał Żurek
Lizeta Aleksandra Nieśpielak (rola mówiona)
Fabricio Michał Justa
Rozyna Agata Chodorek
Bombalo Maciej Falkiewicz
Zespół Wokalny Warszawskiej Opery Kameralnej Kierownik Zespołu Wokalnego Krzysztof Kusiel-Moroz
Zespół Instrumentów Dawnych Warszawskiej Opery Kameralnej Musicae Antiquae Collegium Varsoviense
***
Nocleg w Apeninach
z oryginalną muzyka Moniuszki
W okresie berlińskich studiów Moniuszki powstał także Nocleg w Apeninach, jednoaktowa operetka z tekstem arcymistrza polskiej komedii, Aleksandra Fredry. Po raz pierwszy wystawiono ją jesienią 1839 r. w Wilnie, w czasie gdy kompozytor przebywał na akademickich wakacjach u swoich rodziców i odwiedzał ukochaną narzeczoną, późniejszą żonę, Aleksandrę Müller. Dziełko zrobiło wówczas ogromne wrażenie na wileńskiej elicie. Niedługo potem (1841) wystawiła je scena lwowska. Podobnie jak Die Schweizerhütte (adaptacja utworu Goethego) potwierdza literacki gust i ambicje młodego Moniuszki, który starał się sięgać po teksty najwybitniejszych ówczesnych pisarzy. Tekst Fredry z pewnością od razu przypadł kompozytorowi do gustu – nawiązuje przecież do commedia dell’arte, a jednocześnie wywołuje skojarzenia z ponadczasowym arcydziełem Rossiniego, Cyrulikiem sewilskim.
Autentyczność materiałów nutowych Noclegu w Apeninach, które posiada Biblioteka, Muzeum i Archiwum Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego nie była dawniej kwestionowana, nawet przez takich badaczy jak Zdzisław Jachimecki i Jan Prosnak. Na ich podstawie dokonywano większości realizacji scenicznych dzieła, przygotowano także adaptację telewizyjną. Jednak dzisiaj materiały te wzbudzają poważne wątpliwości badaczy.
Rekonstrukcja Macieja Prochaski po wielu latach przywraca nam Nocleg w Apeninach do postaci oryginalnej. Podstawę opracowania Prochaski stanowił jedyny autoryzowany przez kompozytora rękopis partytury Noclegu przechowywany w zbiorach Biblioteki Narodowej w Warszawie. To autentyczne źródło zidentyfikowane przed laty przez Andrzeja Spóza, wykorzystywał dotychczas w swoich opracowaniach jedynie śp. Jerzy Dobrzański (1993).
Grzegorz Zieziula